Strefa chroniona w rejonie Jeseníky

Zarząd CHKO Jeseníky, Šumperská 93, 790 01 Jeseník; tel.: 584 402 228, tel./fax: 584 403 050
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. ; http://www.jeseniky.ochranaprirody.cz/

Lesiste góry są zaokrąglonymi grzbietami, woda spływa ze źródeł głębokimi dolinami, stuletnie lasy przechodzą w górską tundrę, morze kamieni, kotły polodowcowe ze spadającymi lawinami, nieujarzmione górskie bystrza ze srebrzystymi wodospadami i przezroczystą, omszałą tonią, tajemnicami zielarzy opartymi na opowiadaniach o skrzatach, kwieciste podgórskie łąki i doliny zajęte przez długie góralskie wsie ze starymi chałupami, harmonijna kraina, w której szukamy i stale znajdujemy inspirację, to są Jeseníky...

Charakterystyka:

Chroniona strefa przyrody Jeseníky znajduje się na północnym obrzeżu Moraw i czeskiej części Śląska na granicy województw Śląskomorawskiego i Ołomunieckiego, na terenie powiatów Bruntál, Jeseník I Šumperk.
Rejon obejmuje Hrubý Jeseník i przyległe części wierzchowin Hanušovické i Zlatohorské. Ukształtowanie terenu przedstawia rozczłonkowane szczyty i głęboko wyrzeźbione doliny z szeregami zaokrąglonych grzbietów. Geologicznie teren jest utworzony przeważnie przez kwaśne skały o niskiej zawartości składników pokarmowych (gnejsy, łupki mikowe, fillity). Głównym przedstawicielem gleb są bielice kambryjskie w najwyższych partiach przechodzące w gleby humusowo-żelaziste, miejscami podmokłe i zarośnięte.

Potencjalną wegetację przedstawią kwitnące i kwaśne buczyny górskie, w wyższych partiach naturalne smreczyny, zespoły alpejskie i wierzchowiska. Kosodrzewina nie jest tutaj raczej krzewem pochodzenia miejscowego. Jej nieobecność w pierwotnej wegetacji jest jednym z powodów ogromnego bogactwa gatunków w niektórych lokalizacjach w paśmie alpejskim. (Na przykład w Wielkiej Kotlinie wymienia się do 450 wyższych gatunków roślin; jest to najbogatsze stanowisko botaniczne w Republice Czeskiej.)

Klimatycznie przeważająca część terenu kwalifikuje się do strefy chłodnej, szczyty grzbietowe należą zaś do najzimniejszych miejsc w republice. (Pradziad ma roczną sumę opadów atmosferycznych na poziomie 1440 mm i średnią roczną temperaturę 0,9°C). Istotnym zjawiskiem są systemy wiatrów orograficznych, które powstały przy kształtowaniu karów polodowcowych i ich florystycznego bogactwa.

Chroniona strefa przyrody Jeseníky została ogłoszona w roku 1969 na powierzchni 740 km². Najwyższym punktem jest szczyt Pradziada o wysokości nad poziomem morza 1492 m. Teren w 80% pokrywają lasy, przeważnie smreczyny drugorzędowe i buczyny z mozaiką zachowanych resztek pierwotnego boru. Najcenniejsze tereny chronionej strefy przyrody zawierają się w 4 narodowych rezerwatach przyrodniczych (Praděd, Šerák - Keprník, Rejvíz, Rašeliniště Skřítek), 18 rezerwatach przyrodniczych i 6 pomnikach przyrody. Ich zadaniem jest przedstawianie regionu i przekazywanie dziedzictwa przyrody w jak najbardziej nienaruszonym stanie następnym pokoleniom.

Dane podstawowe:
Powierzchnia: 740 km2
Położenie geograficzne: 49° 54´ -50° 18´N, 17° 00´- 17° 24´E
Wysokość nad poziomem morza: 339m - 1492m (Praděd)
Podstawa prawna: rozporządzenie MK ČSR nr 9886/1969
Niewielkie, szczególnie chronione tereny w CHKO:
- 4 narodowe rezerwaty przyrodnicze
- 18 rezerwatów przyrodniczych
- 6 pomników przyrody

Ponadto Zarządowi CHKO Jeseníky podlegają: narodowy rezerwat przyrodniczy Kralický Sněžník i pomniki przyrody Na Špičáku, Ptačí hora, Rešovské vodopády, Velký Roudný, Venušiny misky, Jeskyně Na Pomezí i Borový.

Partneři Turistického informačního centra Rýmařov